Strona główna » 2014 » Lipiec

Archiwa miesięczne: Lipiec 2014

Ciekła woda na Marsie?

Okazuje się że na powierzchni Marsa może występować woda w stanie ciekłym! Do tej pory sądzono, że jest to niemożliwe z powodu niskich panujących tam temperatur (typowo od -120 do -20 stopni Celsjusza), a nawet krótkich okresach dnia w strefie równikkowej kiedy temperatury mogą przekraczać 0 stopni z powodu niskiego ciśnienia atmosferycznego ciekła woda błyskawicznie wyparuje.

Jednak woda może być w stanie ciekłym w temperaturze znacznie poniżej 0 dzięki występowaniu soli. 

http://www.space.com/26424-mars-salt-turns-ice-water-video.html

Zbadano w symulowanych warunkach marsjańskich (temperatura od -120 do -21 stopni oraz ciśnienie porównywalne z marsjańskim), jak nadchloran wapnia wpływa na możliwość występowania wody w stanie ciekłym. Nadchloran wapnia jest solą dość powszechnie występującą w różnych miejscach w glebie marsjańskiej. Okazało się że po posypaniu lodu tą solą, wytwarza się woda w stanie ciekłym w temperaturze nawet do -73 C! Ponadto wykluczono możliwość skraplania się pary wodnej na tej soli, z całą pewnością nadchloran wapnia powodował rozpuszczanie się lodu i tworzenie niewielkich ilości ciekłej wody.

Jest to przełomowe odkrycie, wiadomo od dawna że woda zamarznięta występuje dość powszechnie w większości gleby marsjańskiej, na znacznych obszarach tworzy warstwę lodu tuż pod warstwą regolitu. Nadchloran wapnia także jest znany jako związek występujący w wielu miejscach na Marsie, w tym w miejscu lądowania Phoenix jak i w jednym z miejsc zbadanych przez łazik Curiosity.

To oznacza że w wielu miejscach mogą występować krótsze lub dłuższe okresy w czasie marsjańskiego dnia, kiedy niewielka ilość lodu rozpuszcza się i woda wtedy może występować w stanie ciekłym nawet na powierzchni.

Niektóre egzoplanety mogą okazać się… iluzją

Okazuje się ze metoda wykrywania egzoplanet na podstawie przesunięcia spektrum (doppler shift) jest podatna na zakłócenia związane z aktywnością gwiazdy. 

http://www.space.com/26432-potentially-habitable-exoplanets-gliese-581-existence.html

2 egzoplanety krążące wokół Gliese 581 prawdopodobnie są właśnie takimi „iluzjami”. Aktywność gwiazdy może powodować nieznaczne przesunięcie spektrum, jeśli podlega regularnym zmianom (a tak jest zazwyczaj gdy grupy plam okrążają gwiazdę), może to zostać rozpoznane jako egzoplaneta.

Udało się to zweryfikować dzieki dodatkowemu badaniu wzorców emisji super-gorącego wodoru i sodu – które to właśnie są bardzo podatne na wpływ pola magnetycznego i obserwując ich emisje można rozpoznać okresy większej aktywności magnetycznej (a w tym przypadku de facto okresy w których po widocznej stronie gwiazdy znajduje się obszar aktywny magnetycznie).

Po takim badaniu wyszło że 2 potencjalne egzoplanety (i to w strefie tzw. Goldilocks), prawdopodobnie właśnie są w rzeczywistości iluzją związaną z aktywnością magnetyczną gwiazdy. Pozostałe 3 odkryte w tym układzie egzoplanety nie wykazywały takiej korelacji, co pośrednio potwierdza ich istnienie.

Na marginesie, jest to bardzo ciekawa możliwość badania aktywności gwiezdnej, nie tylko na podstawie zmian jasności i spektrum (które mogą być zafałszowane notabene przez egzoplanety), obserwacja emisji super-gorącego wodoru i sodu bardziej bezpośrednio przekłada się na aktywność magnetyczną obserwowanej gwiazdy.